روغن گیاهی

روغن در صنایع مختلفی همچون صابون‌سازی، تولیدات مواد غذایی، آرایشی و بهداشتی از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. روغن‌های مختلف، اسیدهای چرب متفاوتی دارند به همین خاطر از خواص متعددی برخوردار می‌باشند. در صنعت صابون‌سازی چربی و عصاره‌های گیاهی به عنوان یکی از متریال های اساسی محسوب شده که خواص ویژه‌ای را به این محصول شوینده می‌بخشد.

برخی از روغن‌های گیاهی که در صابون‌سازی بیشترین استفاده و کاربرد را دارند عبارت است از روغن زیتون، پالم، نارگیل و… که در تولید صابون‌های با کیفیت نقش اساسی و ویژه‌ای دارند. زمانی که می‌خواهید از مخلوط چند عصاره‌ در ساخت صابون استفاده کنید، باید  طبق یک دستور پخت کامل عمل کنید تا خواص مواد اولیه از بین نرود. حالا بیایید نگاهی به انواع عصاره‌های گیاهی بیندازیم.

آشنایی با انواع روغن

یکی از بهترین بخش‌های صابون‌سازی این است که بتوانید از ترکیب رایحه‌ها و عصاره‌های مختلف، انواع عطرها و رنگ‌ها استفاده کنید. چربی و کره‌هایی که در ساخت صابون مورد استفاده قرار می‌گیرد به خاطر خواص مرطوب‌کنندگی، کف کردن صابون ها و تاثیرات شگرف این مواد بر روی پوست است.

1.     روغن  بادام:

روغن بادام ترکیبی از عصاره بادام و اسانس سویا است که حاوی مقدار زیادی اسیدهای چرب ضروری و موم‌های طبیعی است. این کره تسکین دهنده و نرم کننده پوست است که حدودا 20 درصد از مواد تشکیل دهنده صابون را به خود اختصاص می‌دهد.    

2.     روغن هسته زردآلو

عصاره  هسته زردآلو سرشار از اسیدهای لینولئیک و اولئیک است که در  داخل محلول صابونی حباب‌های کوچکی تولید می‌کند. این اسانس علاوه بر اینکه وزن بسیار کمی دارد، جزو مواد اولیه سبک دسته‌بندی می‌شود و 15% از صابون را تشکیل می‌دهد. مصرف بیش از حد روغن هسته زردآلو در ساخت صابون دست‌ساز منجر به ذوب و نرم شدن سریع شوینده می‌شود.

این ماده غالبا به راحتی جذب پوست می‌شود.

3.     روغن آرگان

روغن آرگان علاوه بر اینکه حالت ابریشمی و مرطوب کنندگی دارد، منبع بسیار غنی از ویتامین‌های A و E است. از این ماده تنها 10 درصد در ساخت صابون استفاده می‌شود.

4.     روغن آووکادو

عصاره آووکادو سرشار از مواد مغذی مفید است که تنها 20 درصد از مواد مورد نیاز برای ساخت صابون را تشکیل می‌دهد. اگر از  عصاره  آووکادو بیش از این مقدار در ساخت صابون استفاده شود؛ شوینده مورد نظر نرم شده و به سرعت ذوب می‌شود. آووکادو  سرشار از ویتامین‌هایی همچون A، B، D و E بوده و علاوه بر آن دارای سطوح بالایی از اسیدهای چرب است که به عنوان لوسیون و نرم کننده مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3.     روغن نارگیل

روغن نارگیل خاصیت پاک‌سازی فوق‌العاده بالایی دارد که استفاده بیش از حد آن می‌تواند منجر به خشکی پوست و مو شود. چنانچه دارای پوست حساس یا خشک هستید، از این ماده برای ساخت صابون دست‌ساز  کمتر از 20 درصد استفاده کنید.

5.     موم زنبور عسل

برای ساخت صابون می‌توان از موم زنبور عسل استفاده کرد؛ چرا که این ماده ارگانیک و طبیعی حاوی مواد بسیار مغذی می‌باشد. موم زنبور عسل به دلیل آنکه یک ماده جامد است باید در دمای 150 درجه به محلول صابونی اضافه شود تا ذوب شده و کاملا با مواد دیگر مخلوط گردد. استفاده از این ماده در ساختار صابون باعث سفت آن شده و در صورت استفاده بیش از حد شوینده کف تولید نخواهد کرد.

6.     عصاره کانولا

عصاره کانولا نسبت به سایر روغن‌های گیاهی ارزان قیمت‌تر است و  به راحتی می‌توان آن را در بازار پیدا کرد. با اینکه این ماده باعث تولید کف خامه‌ای فراوان می‌شود، اما در نحوه نگهداری و استفاده از آن باید دقت زیادی صرف نمود. چرا که این ماده به سرعت فاسد شده و کارایی خود را از دست می‌دهد. در ساخت صابون‌های دست‌ساز به جای روغن زیتون و کلزا می‌توان از این ماده استفاده کرد.

7.     روغن کرچک

این مایع غلیظ از گیاه کرچک استخراج می‌شود که استفاده از آن در ساخت صابون موجب حفظ رطوبت پوست و تولید کف شگفت‌انگیزی در صابون می‌شود. از این ماده در تولید صابون دست‌ساز در حدود  2-5٪ استفاده می شود.

8.     عصاره دانه چیا

عصاره دانه چیا حاوی مواد مغذی، نرم کننده و عصاره کوتیکول است که احساس سبکی و مرطوب کنندگی را به ارمغان می‌آورد. دانه چیا مملو از اسیدهای چرب، پروتئین و ویتامین می‌باشد که فقط 10٪ از آن برای ساخت صابون‌های دست‌ساز خانگی استفاده می‌شود.

خواص روغن گیاهی

یکی از اجزای اصلی صابون‌های خانگی، چربی‌های گیاهی هستند که هر کدام دارای خواص منحصر به فردی می‌باشند. برای استفاده از انواع روغن‌های مایع و جامد باید به  اسیدهای چرب، سختی، ماندگاری و ارزش SAP روغن توجه نمود. برخی از خواص عصاره‌های گیاهی که در تولید صابون‌های ارگانیک استفاده می‌شود، عبارت است از:

• عصاره های گیاهی منبع بسیاری از اسیدهای چرب، اسید لینولئیک و مواد مغذی هستند که موجب ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده پوست می‌شوند.
• این مواد سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 که باعث نرم شدن، افزایش لطافت و شفافیت پوست می‌شوند
• برای پاک‌سازی آلودگی‌ها و چربی‌های زائد از روی پوست مناسب هستند.
• سازگاری بالایی با پوست‌های حساس دارند و منبع عالی ویتامین‌های طبیعی مورد نیاز پوست هستند.
• دارای خاصیت سفت کنندگی، لکه بری و پاک‌سازی پوست بوده و احساس سبکی و لطافت را ایجاد می‌کنند.
• منجر به تغذیه و آب‌رسانی شده، به سرعت جذب پوست می‌شوند.
• با ایجاد لایه محافظتی بر روی پوست مانع آسیب دیدن آن در برابر نور خورشید، رطوبت و… می‌شوند.